Sağlık bakanlığı Kamu Hastaneleri genel müdürlüğü tarafından 23 Aralık’ta “Sağlık Tesislerinde Olağan Doğum Teşvikine Yönelik Metot ve Esaslar” bir yönetmelik yayımlandı. Yönetmelikle, ikinci ve üçüncü basamak sıhhat tesislerinde çalışan bayan hastalıkları ve doğum uzmanlarına, asistanlarına ve ebelere yönelik olağan doğum oranlarına nazaran ek ödeme düzenlemesi getirildi.
SES Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Hareket Kaya Eroğlu, olağan doğuma teşvik etmek için fiyat siyaseti kullanılmasının gerçek olmadığını söyleyerek “Yeterli ve donanımlı işçinin bulunmadığı, malpraktisin önlenmediği ve sistemli bir işleyişin olmadığı sıhhat sisteminde, bu yönetmelik başta anne ve bebek sıhhati, akabinde halk sıhhati açısından önemli problemlere yol açacaktır” dedi.
İKİLEMDE BIRAKACAK BİR UYGULAMA
Eroğlu, bu yönetmeliğin tabipleri ve sıhhat çalışanlarını malpraktise zorlayacağını ve ikilemde bırakacağını vurgulayarak, “Mesleki özerkliğe bir müdahalenin de olduğunu söylemek gerek. Doğumun nasıl olması gerektiğine başta doktor ve doğumu gerçekleştirecek olan bayanın kendisi karar verir. Ebelik Yönetmeliğinin çabucak ardından bu teşviğin gelmesini açıkçası düşündürücü ve tehlikeli. Mevcut sıhhat sistemimizle halk sıhhati soruları yaratacak bir adım. Anne bebek vefatlarını artıracak, önemli olumsuz sonuçlar doğuracak adım” diye ekledi.
Eroğlu, yanlışsız olduğu düşünülen bir formülün fiyat siyasetine araç olarak dahil edilmesinin daima tıp hem meslek etiği olarak yanlışsız olmadığını ve insan sıhhati açısından da tehlikeli olabileceğini söyleyerek kelamlarına şöyle devam etti: “Burada asıl üzerinde düşünmemiz gereken sorunun şu olması gerekiyor: Ne oldu da sezaryen olağan doğumun önüne geçti? Türkiye’de canlı doğum oranları içerisinde sezaryendeki artış bakanlık siyasetlerinden farklı düşünülemez”
Sağlık sisteminde doğum alanında hali hazırda bir performans sistemi olduğunu söyleyen Eroğlu, “Hekimler vajinal doğum yaparsa sezaryene nazaran 3 kat daha fazla puan alıyorlar. Buna karşın tablo bu” tabirlerini ekledi.
“YETERLİ SIHHAT ÇALIŞANI YOK”
Ücret siyasetiyle olağan doğumu teşvik eden Bakanlığa bağlı sıhhat kurumlarındaki eksikliğin altını çizip hem sezaryenin hem de olağan doğumun avantaj ve dezavantajları olduğunu söyleyerek, “Sezaryenin endikasyonları farklıdır. Bugün doktor ve ebelerin neden sezaryeni tercih ettiğinin tartışılması gerek. Şöyle ele alalım; bir hastanede kâfi ve bu alanda tecrübeli ebe ve hemşire varsa, doğumun olumsuzluklarını ortadan kaldıracak bir sistem varsa ve elbette kâfi donanım da varsa olağan doğum teşvik edilir, edilsin. Fakat Türkiye’de bunun aksine bir durum kelam konusu. Birinci olarak, kâfi sıhhat işçisi yok!” diye konuştu.
“MEVCUT TABLO YANLIŞ SİYASETLERİN SONUCUDUR”
Eroğlu, doğum istatistiklerine değinerek kelamlarını şöyle sürdürdü: “2018’de sezaryenle doğum oranı yüzde 52. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) diyor ki, bu oran yüzde 10 ila yüzde 15 ortasında olmalı. Pekala 2022’ye geldiğimizde bu oran yüzde 60.1’e ulaşmış. 2022 yılı istatistiğine nazaran Türkiye sezaryen doğumda dünyada birinci sırada yer alıyor. Burada bir de sezaryen doğumların nerede gerçekleştiğine bakmak gerek; kamu hastaneleri, üniversite hastaneleri ve özel hastaneler dağılımına baktığımızda burada özel hastaneler öne çıkıyor. Yani sezaryen doğum özel hastanelerde daha sık gerçekleşiyor. Bu oran yüzde 78,1. Bu sebeple diyoruz ki; mevcut tablo sıhhatteki yanlış siyasetler, özendirici siyasetler ve yanlış uygulamaların bir sonucudur”